Interview met Ginkgo-consultant Sara De Gieter
Sara is, naast Ginkgo consultant, docent arbeidspsychologie aan de VUB. Ze is o.a. gespecialiseerd in psychologische veiligheid en leidde, samen met Ginkgo-collega’s Greet Van Hecke, Martine Maloens en Maura Melis, recent een teamdag rond dat thema voor een klant van ons.
Sara is docent arbeidspsychologie aan de VUB en Ginkgo-consultant. Ze is o.a. gespecialiseerd in psychologische veiligheid en leidde recent een teamdag rond dat thema voor een klant van ons.
Psychologische veiligheid = betere teamprestaties
Psychologische veiligheid gaat vooral over hoe mensen zich voelen in hun team, hun organisatie. Sara: ‘Het gaat dan over het gevoel dat het veilig is om een ‘risico’ te nemen, zoals wanneer je bijvoorbeeld een fout toegeeft, of je kwetsbaar durft op te stellen door toe te geven dat je iets niet weet, dat je een idee durft te lanceren en weet dat je daar niet op wordt afgerekend door je collega’s, je leidinggevende.’
‘Mensen ervaren psychologische veiligheid vooral in hun team.’
Psychologische veiligheid speelt voornamelijk op teamniveau. ‘Op organisatieniveau speelt dat ook’, zegt Sara. ‘Maar mensen ervaren psychologische veiligheid vooral in hun team of hun afdeling. Teams waar die veiligheid aanwezig is, presteren beter. Ze voeren taken beter uit en realiseren vlotter doelstellingen. Maar ze zijn ook innovatiever en creatiever, omdat ze leren van elkaar, vlot ideeën uitwisselen en fouten durven te maken.’
Als je teams wil laten groeien is psychologische veiligheid een belangrijk voorwaarde om hen succesvol een volgende stap te laten zetten in hun ontwikkeling. ‘Teams groeien en presteren beter omdat mensen veel meer van elkaar leren. En bovendien gaan ze op individueel niveau tevredener zijn en dus ook individueel vaak beter presteren.’
Gedeelde verantwoordelijkheid
Hoewel de leidinggevende of teamleader een belangrijke rol speelt in het scheppen van een psychologisch veilige omgeving, is het in een team ook ieders verantwoordelijkheid. ‘Leidinggevenden moeten als rolmodel zaken in gang zetten, door anderen aan te moedigen hun menig en input te geven en door zichzelf kwetsbaar op te stellen’, aldus Sara (rechts op de foto hiernaast). ‘Door ook toe te geven dat ze te snel afwijzend reageerden op een opmerking of idee, te kort door de bocht gingen. Ze moeten zich goed bewust zijn dat ze met hun gedrag signalen geven aan de anderen.’
Wanneer je als leidinggevende voelt dat meningen niet worden uitgesproken, informatie niet gedeeld wordt of dat problemen verzwegen worden, is dat vaak een signaal dat mensen zich niet veilig voelen. Andere symptomen zijn bijvoorbeeld harde reacties wanneer iemand een afwijkende stem of mening laat horen.
‘Het is daarom uiterst belangrijk dat ook het team gedrag vertoont dat psychologische veiligheid aanmoedigt’, gaat Sara verder. ‘Door collega’s aan te moedigen om expliciet hun mening te geven of ideeën te delen. Door hen te bedanken voor hun openheid en input in de plaats van hun ideeën vroegtijdig af te schieten. Door elkaar constructief te challengen.’
‘Mensen focussen te vaak op hun eigen takenpakket en zijn soms de voeling met het teamdoel kwijt.’
Gemeenschappelijk doel
Ook een gemeenschappelijk doel stimuleert psychologische veiligheid en teamwerking. ‘Een team moet het gevoel hebben dat ze aan een gemeenschappelijk doel werken. En het moet uiteraard ook helder zijn wat dat doel is’, zegt Sara. ‘Mensen focussen te vaak op hun eigen takenpakket en zijn soms de voeling met het teamdoel kwijt.’
In die zin houdt van thuis uit werken wel een gevaar in voor de psychologische veiligheid. ‘Er is bijna uitsluitend nog formele interactie tussen teamleden en mensen plooien terug op hun eigen takenpakket, waardoor van ideeën en feedback uitwisselen en leerervaringen creëren nog moeilijker wordt.’
En net daarom is het belangrijk dat organisaties voldoende aandacht blijven schenken aan wat er speelt op teamniveau en zo ook het functioneren en de tevredenheid van individuele medewerkers te stimuleren.
Meer weten ?
