In veel organisaties wordt de rol van de middle manager onderschat. Maar de manier waarop het topmanagement deze managers ondersteunt en aanstuurt, kan een groot verschil maken in het succes van de organisatie. Indien het topmanagement bijvoorbeeld een laag beeld heeft van middle managers, zal dit leiden tot lage verwachtingen en uiteindelijk tot lage prestaties van de middle managers. Dit kan een vicieuze cirkel van demotivatie en middelmatigheid veroorzaken.
Leiderschap is een dans, een delicate choreografie waarin elke beweging de toon zet voor de rest van de organisatie. In deze dans speelt de top een cruciale rol. Maar het is niet een eenzame dans; het is een tango, een samenspel tussen de top en de middle managers. We merken bij Ginkgo dat in deze wisselwerking veel leiderschap van een organisatie tot uiting komt – of faalt. Hoe kan de top deze dans leiden, zonder de partner in het midden te verstikken?
De Rol van de Top: De Bewaker van Psychologische Veiligheid
De top is niet slechts een regisseur van strategieën, maar de hoeder van psychologische veiligheid binnen de organisatie. Dit vraagt om een subtiele balans – een dans waarin zowel richting wordt gegeven als ruimte wordt gelaten voor het onverwachte, het ongeplande. Middle managers moeten zich veilig voelen om risico's te nemen, om fouten te maken en om te groeien. De top moet deze veiligheid niet alleen beloven, maar belichamen.
Het Creëren van Duidelijke Verwachtingen: De Muziek van de Tango
Elke dans heeft zijn ritme, zijn muziek. Voor de middle manager is deze muziek die van duidelijke en consistente verwachtingen. De top moet deze verwachtingen over prestaties en vernieuwing met zorg formuleren, niet als rigide kaders, maar als melodieën die de middle managers uitnodigen om mee te bewegen. Dit vraagt om een voortdurend gesprek, om feedback die niet slechts gericht is op prestaties, maar op groei en ontwikkeling.
Empowerment: De Vrijheid binnen de Choreografie
De dans van het leiderschap vraagt om empowerment – om het vermogen van de top om de touwtjes los te laten zonder de controle te verliezen. Middle managers moeten niet slechts uitvoerders zijn met voldoende middelen, maar mede-choreografen in deze dans. Dit betekent dat de top actief moet luisteren, ruimte moet geven en middle managers moet betrekken bij de strategische vormgeving. Alleen zo kan de dans harmonieus en krachtig zijn.
De Veranderende Rol van de CEO: De Dirigent van de Symfonie
In de moderne organisatie is de rol van de CEO verschoven van die van de solist naar die van de dirigent. Het is niet langer genoeg om de toon aan te geven; de CEO moet de diverse stemmen binnen de organisatie samenbrengen in een symfonie. Dit vraagt om een focus op betekenisvolle werkervaringen, waarbij de organisatie niet alleen als een economische entiteit wordt gezien, maar ook als een maatschappelijk relevant en sociaal instituut.
Conclusie
De top van de organisatie is de spil in de dans van het leiderschap. Maar deze dans kan alleen succesvol zijn als de top zijn rol speelt met gratie en zorg, als een partner die weet wanneer te leiden en wanneer te volgen. Het is een delicate balans, een tango waarin elke stap, elke draai, betekenis heeft. Alleen door deze dans met aandacht en respect te dansen, kan de organisatie als geheel significant verbeteren.
Wie meer wil weten over de rol van middle managers kan zich inschrijven in deze workshop: https://www.ginkgoconsulting.be/detail-leading-from-the-middle en zich verdiepen in het de evergreen ‘Leading from the Middle’: https://www.managementboek.nl/boek/9789463370806/leading-from-the-middle-koen-marichal
Jesse Segers is bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Exeter (VK) en partner van Ginkgo Consulting (BE). Hij helpt leiders en hun organisaties in hun ontwikkeling.