Verandering is een constante in organisaties. In de wereld van vandaag kan het niet meer worden genegeerd. Veranderingen doorvoeren, vooral op het gebied van organisatieontwerp, is echter geen gemakkelijke taak. De complexiteit van dergelijke veranderingsprocessen begrijpen is cruciaal voor succes. In dit artikel zullen we de 8 essentiële kenmerken verkennen die inherent zijn aan organisatieontwerptrajecten, zoals beschreven door Fruytier en van Amelsvoort in 1991.
1. Strategisch Proces
Een organisatieontwerptraject is in de eerste plaats een strategisch proces. Het is van vitaal belang dat het topmanagement zich volledig inzet voor de strategische keuzes die tijdens het vernieuwingstraject worden gemaakt. Dit betekent dat de organisatie als geheel centraal staat. Het doel is niet alleen om de effectiviteit van de organisatie te verbeteren, maar ook om de kwaliteit van de arbeid te bevorderen. Het gaat om een holistische benadering waarin zowel de zakelijke belangen als de werknemersbelangen worden behartigd.
2. Integraal Proces
Organisatieverandering is een integraal proces dat vereist dat bestaande organisatiestructuren en werkwijzen fundamenteel worden herzien. Dit kan betekenen dat traditionele hiërarchische structuren moeten worden losgelaten en dat 'heilige huisjes' moeten worden betwist. Het vraagt om moedige stappen om te breken met conventionele denkwijzen en praktijken. Het gaat erom dat sleutelfiguren in het veranderingsproces vertrouwd raken met organisatieontwerpprincipes en bereid zijn om vastgeroeste gewoontes ter discussie te stellen.
3. Structureel Proces
Organisatievernieuwing begint als een structureel proces. Het omvat diepgaande veranderingen in de traditionele structuren van een organisatie om een vruchtbare bodem te creëren voor nieuwe attitudes en normen. Dit proces gaat verder dan de coördinatie tussen afdelingen verbeteren; het betekent dat de fundamentele indeling van de organisatie zelf ter discussie staat.
4. Participatief Proces
Om de autonomie en besluitvormingsbevoegdheid op het uitvoerende niveau te vergroten, moeten medewerkers vanaf het begin worden betrokken bij het veranderingstraject. Hoewel de top van de organisatie de overkoepelende strategische keuzes kan bepalen, is het cruciaal om lagere echelons bij het proces te betrekken. Dit zorgt voor een breder draagvlak en bevordert de acceptatie van de veranderingen.
5. Ontwikkelingsproces
Organisatieontwerp is geen lineair proces. De uitkomst van de verandering varieert voor elke organisatie en daarom moeten de verschillende fases van het veranderingsproces herhaaldelijk worden doorlopen. Dit creëert een experimentele leerstrategie waarin de nieuwe structuur geleidelijk vorm krijgt.
6. Complex Proces
Integrale organisatievernieuwing omvat alle aspecten van bedrijfsvoering en vereist een participatieve aanpak, intensieve communicatie en overleg. Het is een complex proces waarbij de strategische visie vertaald moet worden naar concrete operationele oplossingen.
7. Langdurig Proces
De duur van een organisatie ontwerptraject wordt bepaald door de ontwikkelingsaard ervan. Het is een proces van voortschrijdend inzicht waarbij het ontwerp voortdurend wordt bijgesteld op basis van ervaringen en nieuwe inzichten. Dit maakt het een langdurig traject.
8. Dynamisch Proces
Verandering is dynamisch en houdt rekening met wat haalbaar en wenselijk is. Dit proces kan zowel weerstand als creativiteit teweegbrengen. Vaak blijven organisaties vasthouden aan oude structuren en praktijken. Leiderschap dat inspireert en flexibel reageert op verandering is essentieel om dit dynamische proces te begeleiden.
Om deze kenmerken effectief toe te passen, kan het nuttig zijn om een tijdelijke organisatie op te zetten, bij voorkeur in de vorm van een programmastructuur. Een dergelijke structuur bestaat uit meerdere projecten die als één geheel worden beheerd en gecoördineerd, met de nadruk op participatie van medewerkers op zowel strategisch als tactisch niveau. Dit biedt een raamwerk om de complexiteit van organisatieverandering aan te pakken en de organisatie te helpen evolueren naar een meer adaptieve en efficiënte vorm.
Interesse in Ginkgo?
